Bí quyết bảo quản dao không bị rỉ sét và luôn sắc bén

Bạn đã biết cách bảo quản dao không bị rỉ sét triệt để chưa? Dao là dụng cụ không thể thiếu trong mọi gian bếp và công nghiệp, nhưng chúng cũng là một trong những vật dụng dễ bị rỉ sét và mất đi độ sắc bén nhất. Việc để dao bị rỉ sét không chỉ làm giảm hiệu suất cắt, mất thẩm mỹ mà còn tiềm ẩn nguy cơ mất vệ sinh an toàn thực phẩm.

Bài viết này của O’tech sẽ tổng hợp những kiến thức cốt lõi về nguyên nhân gây rỉ sét, các phương pháp bảo quản và cả cách tẩy rỉ sét trên dao hiệu quả nhất, giúp lưỡi dao của bạn luôn sáng bóng và sắc như mới.

1. Những lý do khiến dao bị rỉ sét

Rỉ sét (hay còn gọi là gỉ sét) là quá trình oxy hóa kim loại, thường là sắt, khi tiếp xúc với độ ẩm và oxy.

1.1. Bản chất hóa học và loại vật liệu

• Rỉ sét: Xảy ra khi kim loại (Fe) phản ứng với Oxy ($O_2$) và Nước ($H_2O$) tạo thành Sắt(III) Oxit ($Fe_2O_3$), tức là rỉ sét.
• Thép Carbon (Thép đen): Rất dễ rỉ sét do hàm lượng Carbon cao, nhưng lại rất sắc bén. Đây là loại dao cần cách bảo quản dao nghiêm ngặt nhất.
• Thép không gỉ (Inox): Chống rỉ sét tốt hơn nhờ có Crom (Chromium) tạo ra một lớp bảo vệ mỏng (Oxyt Crom). Tuy nhiên, thép Inox cũng không hoàn toàn “miễn nhiễm” mà vẫn có thể bị rỉ sét (hiện tượng ăn mòn cục bộ) nếu tiếp xúc lâu với muối hoặc axit.

1.2. Thói quen sử dụng sai lầm

• Ngâm dao trong nước rửa chén: Đây là lỗi phổ biến nhất. Dao bị ngâm lâu sẽ tạo điều kiện hoàn hảo cho quá trình oxy hóa.

Ngâm dao lâu trong nước rửa chén cũng sẽ làm dao bị rỉ sét

• Để dao ẩm ướt: Dao không được lau khô ngay sau khi rửa, đặc biệt là ở phần chuôi hoặc các kẽ hở.
• Tiếp xúc với hóa chất mạnh/Muối: Các chất có tính axit cao (như chanh, cà chua) hoặc muối nếu không được rửa sạch ngay sẽ đẩy nhanh quá trình ăn mòn.

2. Các cách bảo quản dao không bị rỉ sét (Phòng ngừa)

Phòng ngừa rỉ sét luôn là cách bảo quản dao tốt nhất và tiết kiệm nhất.

2.1. Quy tắc làm sạch và lau khô tức thì

• Rửa tay ngay: Sau khi sử dụng, hãy rửa dao bằng tay dưới vòi nước ấm với xà phòng trung tính ngay lập tức.
• Tuyệt đối không dùng máy rửa chén: Nước nóng, hóa chất mạnh và thời gian ngâm kéo dài trong máy rửa chén sẽ làm hỏng dao (cả lưỡi và cán).
• Lau khô hoàn toàn: Dùng khăn Microfiber mềm hoặc khăn bông khô sạch để lau khô toàn bộ lưỡi dao. Đặc biệt chú ý phần gần cán.

Dùng khăn microfiber lau là một cách bảo quản dao không bị rỉ sét

• Giống như cách bảo quản các vật dụng khác: Tương tự như việc bí quyết giữ đồ nhựa bền đẹp như mới: Cách bảo quản đồ nhựa khỏi bị bạc màu, nứt vỡ và lão hóa, việc lau khô và tránh môi trường ẩm ướt là chìa khóa để bảo vệ vật liệu.

2.2. Phương pháp bôi trơn và bảo vệ

• Dùng dầu ăn thực vật (Duy trì tại gia):
  • Thực hiện: Sau khi dao đã khô hoàn toàn, dùng một miếng vải hoặc giấy ăn sạch thấm một lượng nhỏ dầu ăn (dầu dừa, dầu olive) và lau một lớp mỏng lên toàn bộ lưỡi dao (tránh phần tay cầm).
  • Mục đích: Lớp dầu tạo ra một màng mỏng cách ly kim loại khỏi oxy và độ ẩm.
• Dùng chất chống rỉ sét chuyên dụng:
  • Đối với dao ít sử dụng hoặc dao làm bằng thép Carbon, nên dùng dầu bảo quản/chất chống rỉ sét chuyên dụng (ví dụ: các sản phẩm đa năng chứa chất chống rỉ). Các sản phẩm này thường có khả năng chống ẩm và chống ăn mòn vượt trội hơn dầu ăn.

2.3. Lưu trữ đúng cách

• Giá treo nam châm: Phương pháp tốt nhất. Đảm bảo dao được lưu trữ khô ráo, thoáng khí và an toàn.
• Khối cắm dao gỗ: Đảm bảo dao đã khô hoàn toàn trước khi cắm vào, nếu không hơi ẩm sẽ bị giữ lại bên trong và làm rỉ sét dao.

Lau chùi khô ráo trước khi bỏ dao vào khay cắm là một cách bảo quản dao đúng cách 

3. Cách tẩy rỉ sét trên dao (Khắc phục)

Nếu lưỡi dao của bạn đã bắt đầu xuất hiện những đốm rỉ sét nhỏ, bạn cần hành động ngay để ngăn chúng lan rộng.

3.1. Dùng Baking Soda (Natri Bicarbonate)

• Dụng cụ: Baking soda, nước, bàn chải đánh răng cũ hoặc miếng bọt biển.
• Thực hiện chi tiết:

• Tạo hỗn hợp: Trộn Baking Soda với nước theo tỷ lệ 1:1 tạo thành hỗn hợp sệt.
• Áp dụng: Thoa hỗn hợp lên vết rỉ sét, để yên khoảng 1 giờ.
• Cọ rửa: Dùng bàn chải cũ cọ mạnh theo chuyển động tròn. Baking soda có tính mài mòn nhẹ, giúp loại bỏ rỉ sét mà không làm hỏng lưỡi dao.

Rửa sạch và lau khô: Rửa lại bằng nước sạch và lau khô ngay lập tức.

Baking soda là cách tẩy rỉ sét trên dao phổ biến và hiệu quả 

3.2. Dùng giấm trắng hoặc chanh (Axit nhẹ)

• Dụng cụ: Giấm trắng hoặc nước cốt chanh, muối, bình chứa.
• Thực hiện chi tiết:

• Ngâm: Ngâm lưỡi dao vào giấm trắng (hoặc dung dịch chanh + muối) khoảng 30 phút. Axit nhẹ sẽ phá vỡ liên kết của rỉ sét.

• Cọ rửa: Sau khi ngâm, dùng bùi nhùi hoặc miếng cọ rửa chà mạnh.

• Rửa và trung hòa: Sau khi rỉ sét bong ra, rửa dao bằng xà phòng trung tính để trung hòa axit còn sót lại, sau đó lau khô hoàn toàn.

• Lưu ý: Không ngâm quá lâu (trên 1 giờ), đặc biệt với dao thép Carbon. Đối với các vật liệu kim loại lớn, bạn có thể tham khảo thêm cách tẩy rỉ sét trên kim loại hiệu quả và những lưu ý cần biết để có giải pháp triệt để hơn.

Cách tẩy rỉ sét trên dao bằng chanh đơn giản và hiệu quả 

3.3. Cách tẩy rỉ sét trên dao bằng khoai tây và xà phòng

• Thực hiện: Cắt đôi củ khoai tây, nhúng mặt cắt vào một ít xà phòng rửa chén hoặc Baking Soda rồi dùng mặt cắt chà lên lưỡi dao. Axit Oxalic tự nhiên trong khoai tây kết hợp với xà phòng sẽ làm mềm rỉ sét.

4. Một số lưu ý để giữ gìn cho dao sử dụng lâu dài

• Mài dao định kỳ: Dao cùn sẽ khiến bạn phải dùng lực mạnh, dễ làm hỏng lưỡi dao. Mài dao định kỳ giúp duy trì độ sắc bén, giảm ma sát và áp lực lên kim loại.
• Vệ sinh các vật dụng đi kèm: Cần chú ý vệ sinh các vật dụng khác trong bếp, ví dụ như giá đựng dao hoặc thớt.
• Vệ sinh các vật dụng kim loại khác: Không chỉ riêng dao, mà các vật dụng khác như phụ kiện xe máy (sau khi vệ sinh mũ bảo hiểm hướng dẫn chi tiết giúp bảo vệ sức khỏe và kéo dài tuổi thọ mũ), hoặc công cụ làm vườn cũng cần được bảo quản chống rỉ sét.

5. Kết luận 

Cách bảo quản dao không bị rỉ sét chủ yếu nằm ở thói quen sử dụng: Rửa ngay, lau khô ngay, và bảo vệ bằng một lớp dầu mỏng. Khi rỉ sét xuất hiện, bạn có thể nhanh chóng loại bỏ bằng các nguyên liệu tự nhiên như Baking Soda hoặc Giấm.

Để có giải pháp chống rỉ sét và bảo dưỡng kim loại chuyên nghiệp, hãy tìm hiểu các sản phẩm hóa chất bảo trì công nghiệp chất lượng cao từ O’tech (Công ty TNHH Thương mại Hy Thành Lợi), giúp các công cụ kim loại của bạn luôn được bảo vệ tối ưu.

Khám phá ngay các giải pháp chống rỉ sét và bảo dưỡng đa năng của O’tech tại website chính thức: https://otech.net.vn/